Zwrot motocykla po zakupie – rękojmia.

Kiedy można zwrócić używany motocykl?

Jak dochodzić swoich praw?

Co możesz zrobić jeśli zauważysz wadę używanego motocykla?

W jakim terminie można żądać zwrotu motocykla używanego?

Kiedy można zwrócić używany motocykl?

Instytucja rękojmi wynika z art. 556 kodeksu cywilnego. Przepis ten stanowi, że „ sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia) ”. W związku z powyższym, odpowiedzialność wynika z ustawy, nie natomiast z samej umowy sprzedaży.

Wyróżnia się dwa rodzaje wad rzeczy:

• wady fizyczne,
• wady prawne.

Wada fizyczna rzeczy sprzedanej

Art. 556¹ k.c. definiuje natomiast czym jest wada fizyczna przedmiotu sprzedaży wskazując, że „§ 1. Wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli:

• nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;
• nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;
• nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;
• została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.

Art. 556¹ §3 k.c. wskazuje ponadto, że „rzecz sprzedana ma wadę fizyczną także w razie nieprawidłowego jej zamontowania i uruchomienia, jeżeli czynności te zostały wykonane przez sprzedawcę lub osobę trzecią, za którą sprzedawca ponosi odpowiedzialność, albo przez kupującego, który postąpił według instrukcji otrzymanej od sprzedawcy”

Jak wynika natomiast z orzecznictwa „ przepisy o rękojmi za wady fizyczne rzeczy mają zastosowanie zarówno do rzeczy nowych, jak i rzeczy używanych ”. Sąd Najwyższy wskazał również, że „ do skutecznego powołania się przez kupującego na przepisy o rękojmi za wady fizyczne rzeczy, konieczne jest wykazanie wady rzeczy, która spowodowała zmniejszenie jej wartości lub użyteczności. Dopiero stwierdzenie istnienia takiej wady stanowi przesłankę do skorzystania przez kupującego z przepisów o rękojmi za wady fizyczne rzeczy. Wystąpienie wady fizycznej rzeczy ma miejsce w przypadku, gdy kupujący przekona się, że rzecz nie nadaje się do użytku zgodnie z przeznaczeniem lub że ma wady obniżające jej wartość ”.

Wada prawna

Art. 556³ k.c. odnosi się do wady prawnej przedmiotu sprzedaży wskazując, że „ sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana stanowi własność osoby trzeciej albo jeżeli jest obciążona prawem osoby trzeciej, a także jeżeli ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą wynika z decyzji lub orzeczenia właściwego organu; w razie sprzedaży prawa sprzedawca jest odpowiedzialny także za istnienie prawa (wada prawna) ”.

Z powyższego wynika, że wada prawna występuje, jeżeli rzecz sprzedana stanowi własność osoby trzeciej albo jeżeli jest obciążona prawem osoby trzeciej, a także jeżeli ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą wynika z decyzji lub orzeczenia właściwego organu.

Jak wskazuje J. Ciszewski w przypadku gdy rzecz sprzedana stanowi własność osoby trzeciej, zobowiązania stron umowy sprzedaży nie spowodują jednocześnie przeniesienia własności rzeczy, nie wystąpi tzw. podwójny skutek (zobowiązująco-rozporządzający) umowy zobowiązującej do przeniesienia własności rzeczy. Kupujący może więc znaleźć się w sytuacji, w której pomimo zapłaty ceny sprzedaży nie stanie się właścicielem rzeczy sprzedanej. Podobna sytuacja wystąpi, gdy rzecz sprzedana jest obciążona prawem osoby trzeciej lub istnieją wynikające z decyzji lub orzeczenia właściwego organu ograniczenia w korzystaniu z rzeczy lub rozporządzaniu nią.

Uprawnienia kupującego – jak dochodzić swoich praw

Artykuł 560 i 561 k.c. wskazuje na uprawnienia kupującego, w przypadku wady rzeczy.

Art. 560 kodeksu cywilnego

§ 1. Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady.

§ 2. Jeżeli kupującym jest konsument, może zamiast zaproponowanego przez sprzedawcę usunięcia wady żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo zamiast wymiany rzeczy żądać usunięcia wady, chyba że doprowadzenie rzeczy do zgodności z umową w sposób wybrany przez kupującego jest niemożliwe albo wymagałoby nadmiernych kosztów w porównaniu ze sposobem proponowanym przez sprzedawcę. Przy ocenie nadmierności kosztów uwzględnia się wartość rzeczy wolnej od wad, rodzaj i znaczenie stwierdzonej wady, a także bierze się pod uwagę niedogodności, na jakie narażałby kupującego inny sposób zaspokojenia.

§ 3. Obniżona cena powinna pozostawać w takiej proporcji do ceny wynikającej z umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady.

§ 4. Kupujący nie może odstąpić od umowy, jeżeli wada jest nieistotna.

Art. 561 kodeksu cywilnego

§ 1. Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo usunięcia wady.

§ 2. Sprzedawca jest obowiązany wymienić rzecz wadliwą na wolną od wad lub usunąć wadę w rozsądnym czasie bez nadmiernych niedogodności dla kupującego.

§ 3. Sprzedawca może odmówić zadośćuczynienia żądaniu kupującego, jeżeli doprowadzenie do zgodności z umową rzeczy wadliwej w sposób wybrany przez kupującego jest niemożliwe albo w porównaniu z drugim możliwym sposobem doprowadzenia do zgodności z umową wymagałoby nadmiernych kosztów. Jeżeli kupującym jest przedsiębiorca, sprzedawca może odmówić wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady także wtedy, gdy koszty zadość uczynienia temu obowiązkowi przewyższają cenę rzeczy sprzedanej.

Co możesz zrobić jeśli zauważysz wadę używanego motocykla?

Mając na uwadze powyższe, kupujący może żądać od sprzedającego:

• obniżenia ceny,
• odstąpienia od umowy, jeśli wada jest istotna
• usunięcia wady, czyli naprawy przedmiotu;
• wymiany rzeczy na nową, wolną od wad (wymiany towaru).

Co istotne, jeżeli kupujący będący konsumentem zażądał wymiany rzeczy lub usunięcia wady albo złożył oświadczenie o obniżeniu ceny, określając kwotę, o którą cena ma być obniżona, a sprzedawca nie ustosunkował się do tego żądania w terminie czternastu dni, uważa się, że żądanie to uznał za uzasadnione (art. 561 ⁵ kodeksu cywilnego). Ponadto, kupujący może żądać naprawienia szkody, co wynika z treści art. 566 § 1 kodeksu cywilnego, który wskazuje że jeżeli z powodu wady fizycznej rzeczy sprzedanej kupujący złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny, może on żądać naprawienia szkody, którą poniósł przez to, że zawarł umowę, nie wiedząc o istnieniu wady, choćby szkoda była następstwem okoliczności, za które sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności, a w szczególności może żądać zwrotu kosztów zawarcia umowy, kosztów odebrania, przewozu, przechowania i ubezpieczenia rzeczy oraz zwrotu dokonanych nakładów w takim zakresie, w jakim nie odniósł korzyści z tych nakładów.

W jakim terminie można żądać zwrotu motocykla używanego?

Zgodne z treścią art. 568 § 1 kodeksu cywilnego sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat. od dnia wydania rzeczy kupującemu. Jeżeli kupującym jest konsument a przedmiotem sprzedaży jest używana rzecz ruchoma (np. używany motocykl), odpowiedzialność sprzedawcy może zostać ograniczona, nie mniej niż do roku od dnia wydania rzeczy kupującemu.

Co ważne, Kodeks cywilny przewiduje domniemanie, ułatwiające konsumentowi dochodzenie roszczeń z tytułu rękojmi w przypadku wady fizycznej rzeczy sprzedanej. Ustawodawca w art. 556² kodeksu cywilnego wskazuje, że „jeżeli kupującym jest konsument, a wada fizyczna została stwierdzona przed upływem roku od dnia wydania rzeczy sprzedanej, domniemywa się, że wada lub jej przyczyna istniała w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego”. Wobec tego - przez rok trwania odpowiedzialności sprzedawcy istnieje domniemanie, że stwierdzona wada lub jej przyczyna istniała już w momencie sprzedaży. Taka sytuacja ułatwia złożenie reklamacji, gdyż to przedsiębiorca musi udowodnić, że wada powstała z winy konsumenta.

W przypadku zauważenia wady w późniejszym terminie, czyli między 12. a 24. miesiącem od wydania towaru, to konsument powinien wykazać, że wada towaru istniała w momencie zakupu.

Jeśli natomiast sprzedający zapewniał, że rzecz nie ma żadnych wad (sprzedawca zataił wadę) upływ dwuletniego terminu nie wyłącza możliwości dochodzenia opisanych w niniejszym artykule uprawnień, a kupujący nie jest ograniczony czasowo. Oznacza to, że przedsiębiorca odpowiada za produkt, nawet jeżeli wada zostanie przez konsumenta zauważona po upływie 2 lat od wydania rzeczy.

Na etapie sądowym możesz wnosić o opinię rzeczoznawcy, który stwierdzi czy twój motocykl ma wadę, kiedy powstała a także czy tkwiła w rzecz w momencie sprzedaży motocykla przez nieuczciwego sprzedającego.